Rechtrichten - Rijkunst

"Wist je dat één van de hoofdredenen van blessures bij paarden training is?"

Laat ik me verduidelijken: de frequente herhaling van een training die biomechanisch niet onderbouwd is, brengt blessures met zich mee.

Een training waarbij de volgorde van voorwaarden niet nageleefd wordt, zorgt voor een aanhoudend onevenredig lichaamsgebruik. Het paard zal hierdoor het lichaam onevenredig belasten. Eenvoudig vertaalt betekent dit  dat bepaalde delen in het lichaam niet (meer) gaan deelnemen aan beweging en andere meer gaan doen. In beide gevallen neemt dat specifieke deeltje van het lichaam te veel of te weinig deel aan de beweging - aan de actie. Het lichaam vangt problemen op in het lichaam. Het gaat compenseren. 

Het paard loopt hierdoor niet effectief kreupel. Het loopt echter in deze fase niet meer gestroomlijnd. Langdurige compensatie leidt tot blessures. 

Ga bewust om met het lichaam van je paard. Weet wat je vraagt, waarom je het vraagt en beperk belasting in tijd. Het paard is niet zo sterk als doorgaans verondersteld wordt. 

Een goede training maakt lichaam en geest draagkrachtig en veerkrachtig

"De basistraining van een paard zou iedere discipline vooraf moeten gaan. Recreatief rijden, het maken van buitenritten, is ook een discipline."

Het brengt het paard een basisconditie, core stability en maakt het lichaam sterk. Het paard wordt een lichaamsgebruik bijgebracht waardoor hij zichzelf en zijn toekomstige ruiter leert dragen. Het paard wordt hier niet alleen mooier van, maar ook verstandiger. Hij wordt handig waarbij de coördinatie in het lichaam makkelijker verloopt.

Het doel van rechtrichten

"Breng je paard naar een optimaal symmetrisch lichaamsgebruik."

Voorafgaand aan een goede basistraining  dienen deze voorwaarden bevestigd te zijn: 

• Jouw paard moet trainbaar zijn zowel fysiek als mentaal;
• Een werkbare communicatie is noodzakelijk;

Als je bovenstaande punten kan aftoetsen, dan ben je in staat hier trainingstechnieken aan toe te voegen die je paard naar een basis balans brengt. 

​"Jouw paard heeft een voorkeur wat betreft lichaamsgebruik. Vergelijkbaar met linkshandig - rechtshandig zijn bij onszelf."

Het lichaamsgebruik van een paard kan vergeleken worden met hoe mensen hun lichaam gebruiken. Er zijn mensen die van nature een holle rug hebben. Een schouder hebben die meer voorwaarts beweegt dan een andere schouder. Een voorkeur voet om een trap op te stappen.  

Paarden hebben van nature ook een bepaalde voorkeur: 

• Aanspringen in galop - voorkeur voor linker galop of rechter galop;
• Een 'makkelijke' en 'moeilijke' kant bij de uitvoering van oefeningen;
• De cirkel groter of kleiner maken zonder dat dit gevraagd wordt. 

"We bekomen een relatieve verticale en horizontale balans waarbij het paard een mooie voorwaarts neerwaartse tendens kan aannemen."

Deze buik en kont zijn opmerkelijk groter aan de rechterzijde van het lichaam.

Het verspringen van manen gebeurt niet zomaar. Ook de haren op het lichaam geven onderliggende aandachtspunten aan.

Het is niet gezegd dat de vlekjes ter hoogte van de ruggengraat maar vuile plekken zijn.

"Dit wordt vertaalt naar een lichaamsbuiging (= buiging van de ruggengraat van neus tot staart) die eerder links gebogen, rechts gebogen of een S-curve vertoont."​

​Wees gerust, er zijn variaties op deze drie buigingen. Neem het moment op en ga aan de slag met wat het lichaam nu aangeeft. Een theoretische aanpak kan tot misopvattingen leiden. 

De buiging die het lichaam van jouw paard vertoont, kent zijn weerslag in het volledige lichaam: spieren, ligamenten, gewrichten, hoefstand, ...

"Deze voorkeur brengt een onevenredige verdeling van kracht, spiergebruik en drukverdeling in het lichaam mee. Dit is onbalans." 

Onbalans is een natuurlijk gegeven. Iedereen wordt ermee geboren. Wat is dan het probleem? Het richting geven van het paardenlichaam - onze manipulatie - en toevoeging van extra gewicht is niet natuurlijk. Dat is het probleem.

Je paard ontwikkelen tot rijpaard

1. Verticale en horizontale balans - Voorwaarts neerwaartse tendens

In eerste instantie willen we het lichaam recht maken. Hierdoor wordt de onbalans in het lichaam van jouw paard naar een evenwicht tussen links en recht - voor en achter gebracht. Je paard is instaat om met een gelijke aanleuning de hand van de ruiter te volgen. De lijn die gevolgd wordt aan te houden zonder op de linker of rechter schouder te vallen en hierdoor de rechtheid in het lichaam verliest. 

Het moment dat jouw paard in staat is om in balans - in evenwicht - te gaan bewegen, kan hij lengte maken in het lichaam en zijn gewicht gelijkmatig over de vier benen verdelen. De kronkeltjes die in het lichaam zaten ten gevolge van de natuurlijke buiging, zijn in zekere zin rechtgetrokken. De plooitjes zijn eruit waardoor de energie glad doorheen het lichaam kan stromen. 

"Er ontstaat een draagkrachtig en veerkrachtig paard dat in staat is soepel, elegant en met een relatief gemak het lichaam te bewegen."

Er is flow en schwung. Er is zuurstof in het lichaam. Energie stroomt door het lichaam van het paard waarbij het paard zonder zijwieltjes deze lichaamshouding eigen heeft gemaakt. 

Tijdens dit trainingsmoment vindt Spider een basis balans waardoor hij in staat is de voorwaarts neerwaartse tendens aan te nemen.

Zijn borstbeen wordt gelift. Hij krijgt meer gedragenheid ter hoogte van zijn romp waardoor hij meer veerkrachtig kan gaan bewegen. Hij krijgt een bounce in z'n lichaam. 

Doordat hij veerkrachtig beweegt, blijven de structuren in zijn lichaam beweeglijk en nemen ze deel aan de beweging. 

Dit is work in progress. Spider kan dit nog maar heel even volhouden. Dit wordt opgebouwd naargelang de mogelijkheden die hij fysiek en mentaal aankan. 

​"Als een paard naar deze lichaamshouding gebracht kan worden, dan heeft het de eerste fase doorlopen van een degelijke training"

2. De zijdelingse buiging

Als je paard recht is, is het moment gekomen om de zijdelingse buiging toe te voegen.

"Dit houdt in dat het lichaam van neus tot staart een evenredige buiging vertoont."

De buiging op de cirkel wil zeggen dat ieder deel van jouw paard zijn lichaam op de cirkellijn ligt. In ieder deel van het lichaam is er evenveel buiging. Doordat jouw paard een horizontaal lichaam heeft - het lichaam is lang - moet het gaan buigen om vlot de cirkel te kunnen rijden. 

"Je leert jouw paard vanuit de romp te buigen. Niet vanuit de plaatsing van het hoofd en de buiging in de hals."

Doordat jouw paard de correcte buiging kan aannemen, heeft hij een correcte hoek ten op zichtte van de grond. 

Ten allen tijde willen we lengte behouden in de hals en moet de kaak ontspannen blijven. 

De hals is het meest flexibele onderdeel van de ruggengraat. Het is dan ook opletten dat we de buiging in de hals niet té groot maken. Overbuiging van de hals brengt op verschillende punten beperkingen met zich mee. 

3. Oprichting - verzameling

In deze fase gaan we het paard zijn gewicht nog meer naar de krachtige achterhand brengen. De oprichting houdt in dat het achterbeen meer voorwaarts dient te komen om meer gewicht van de voorhand op te nemen. 

We willen in alle stappen de onderlijn van het paard meer gaan sluiten. Het sluiten van de onderlijn wordt door de verzameling nog krachtiger. 

Zonder een relatieve verticale en horizontale balans, een correcte voorwaarts neerwaarts en een gewenste zijdelingse buiging is er geen oprichting - verzameling. 

Trainingsmethode

Er zijn heel wat trainingsmethodes die nu en dan niet op dezelfde lijn liggen. Iedereen kent zijn of haar persoonlijke voorkeuren, ervaringen en inzichten. Doorgaans hebben we echter wel hetzelfde doel voor ogen. 

​We maken ons paard sterker via oefeningen die hun oorsprong kennen in de Klassieke Rijkunst. De Klassieke Rijkunst is gebaseerd op de kennis van de oude meesters zoals onder meer Xenophon, Pluvinel, Guérinière en Steinbrecht.

"Niet enkel de kennis van de Klassieke Rijkunst zijn een waarde voor het paard. Intussen zijn er 'nieuwe meesters' die zeer interessante visies hebben die het paard ten goede komen."

Het is een verhaal dat aanvullend is.

Rijkunst in een notendop

In de rijkunst hebben we oog voor het paard als individu met zijn fysieke mogelijkheden, karakter en natuurlijke bouw.

Oefeningen volgen elkaar op volgens opbouwend karakter in harmonie met de natuurlijke beweging, de individuele noden en volgens een intensiteit dat ons paard op dat moment aan kan. We zorgen dat het paard zich aan beide zijden makkelijk kan bewegen. De toplijn en onderlijn worden getraind waardoor het paard deze correct leert ontspannen en aanspannen. De meer buigzame achterbenen worden tot dragen aangezet waardoor de voorhand meer bewegingsvrijheid krijgt en minder belast wordt.

Art is not a contest, art is love

"Het is van belang deze woorden van Nuno Oliveira  indachtig te blijven."

Heb een doel voor ogen. Weet waar je naartoe wil werken, maar blijf gefocust op wat je waarneemt. In hoofdzaak de ingesteldheid van je paard. Paarden zijn geen aanstellers. Evenmin zijn ze eropuit om jouw leven te bemoeilijken. Is de feedback van jouw paard negatief - blijft deze negatief - doe er iets mee. 

Verlies je potentiële beste vriend niet uit het oog. Het is niet daarom dat je vele uren spendeert aan trainingen. Ga voor kwaliteit voor jullie beiden. 

---